Artykuł - Esej z cyklu mity w zarządzaniu!

Czy ISO to biurokracja?

Od razu odpowiemy, że nie i jeszcze raz nie. Skąd zatem taka opinia?

W pewnym momencie na rynku pojawiło się dużo osób i firm wdrażających systemy ISO, szczególnie ISO 9001. Ceny spadły. Ceny spadły nisko, bo przecież system ISO 9001 to nic innego jak dokumenty. A więc sprytny doradca za 2-3 tysiące złotych przywoził do firmy, w której system wdrażał gotową dokumentację. Firmie to się podobało, cena niska i nie musiała nic robić. Doradca pomógł i certyfikat jest przyznany. Pół roku później firma narzeka, po co ten system, same papiery, w niczym nie pomógł, same problemy. Wynika to z faktu, że doradca przywiózł gotową dokumentację i w 10% dostosował ją do tej firmy (głównie nagłówki). Jeśli przywiózł dokumentację z podobnej firmy z tej samej branży to pól biedy. Przywiezienie gotowej dokumentacji spowodowało, że nie doszło do wdrożenia systemu zarzadzania tylko do jego przekopiowania. Firmy różnią się od siebie, każda firma to inna technologia, inni ludzie inna kultura zarządzania. Wdrożyć system zarządzania ISO to stworzyć dokumentację dla firmy, nie dostosować firmę do dokumentacji. Analogiczny przykład występuje kiedy jest kiedy firma wdroży pudełkowy (gotowy) system informatyczny bez konsultacji, szkoleń. System przeszkadza nie pomaga.

Czy można tej sytuacji zaradzić? Tak można. Przede wszystkim norma ISO 9001 i inne nie wymagają żadnych dokumentów w wersji papierowej. Doradca powinien posłuchać i zrozumieć jak działa firma. Doświadczony doradca może firmie podpowiedzieć działania doskonalące dla firmy. Jednak przede wszystkim doradca powinien zbudować dokumentację w oparciu o system i styl zarzadzania firmy. Kryteria, które powinien spełniać dobrze wdrożony system zarządzania zgodny z ISO 9001:

  • Dostarczać informacje jak działa firma.
  • Wspomagać podejmowanie decyzji poprzez kierownictwo.
  • Wspomagać zarządzanie firmą.
  • Nie powodować dodatkowej, niepotrzebnej pracy.
  • Nie zwiększać zatrudnienia.

Te hasła wydają się nieprawdopodobne. W BPI wiemy, że są prawdziwe, niejednokrotnie poprawiliśmy istniejący, nie działający system ISO 9001. Wiemy, że dobrze wdrożony system zarządzania ISO właśnie tak działa. Wracając do biurokracji, przykładowo, tak, wymagamy by zapisywać o której nastąpiła awaria maszyny i o której maszyna rozpoczęła ponownie pracę. Dzięki tym informacjom wiemy ile nasze maszyny pracują a ile stoją w awarii (te dane mogą być też zbierane cyfrowo). Ta wiedza jest niezbędna dla weryfikacji sprawności działania służb utrzymania ruchu (serwisu) oraz dla podejmowania decyzji o inwestycji. W skrajnym przypadku może się okazać, że w firmie mamy nie -niewydajnych pracowników (jak myśleliśmy) tylko maszyny, które więcej stoją niż produkują! To jest przykład jak dane pochodzące z dobrze wdrożonego systemu zarządzania ISO mogą pomagać w zarzadzaniu. Pomagamy firmie zdobyć umiejętność odczytywania danych jakie dostarcza dobrze wdrożony system zarządzania ISO 9001. Te dane powinny wspomóc pracę każdego kierownika, prezesa/ właściciela. Dobrze wdrożony system zarzadzania ISO wspomaga a nie przeszkadza, dostarcza danych, staje się niezbędnym narzędziem.

Czy dobrze wdrożony system ISO 9001 może usprawnić system zarządzania w firmie?

Tak, pod warunkiem, że firma już jakiś system zarządzania posiada. Najlepiej gdy posiada system, zgodnie z  klasyfikacją, na poziomie MRP II. MRP II czyli zarządza zasobami firmy poprzez planowanie. Jeśli firma jest na niższym poziomie zarządzania (a może przy tym być dużą firmą), wtedy nie ISO powinno być celem, tylko celem powinno być stworzenie dobrego systemu zarządzania. Później gdy system zarzadzania będzie działał dobrze i przynosił korzyści, jak będzie taka potrzeba, to można wdrożyć ISO 9001 lub inne.

O systemach zarzadzania innych jak ISO przygotujemy osobny materiał.